XXI wiek to okres, w którym ludzie zaczęli zwracać większą uwagę na to, co jedzą. Zdrowa żywność i aktywność fizyczna to niemalże podstawa stylu życiu wielu osób. Ale co to właściwie jest ta zdrowa dieta? Jak skomponować swój jadłospis?
Co to znaczy zdrowa dieta?
Nie ma jednoznacznej definicji zdrowej diety. Dla jednego zdrowe może się okazać spożywanie produktów pełnoziarnistych, z kolei osoby z niedrożnością jelit powinny się ich wystrzegać. Istnieje jednak kilka złotych zasad zdrowej diety. Oto one:
- Jedz regularnie. Spożywanie posiłków w regularnych odstępach czasowych jest podstawą zdrowej diety. Dlaczego? Organizm nie odczuwa wówczas nigdy głodu, dzięki czemu pracuje na pełnych obrotach cały dzień, nie magazynując niczego na później. Przyjmuje się, że prawidłowo jest spożywać 5 posiłków co 2,5-3 godziny (śniadanie, przekąska, obiad, przekąska, kolacja). Ostatni z nich należy zjeść na 3 godziny przed spaniem.
- Pij dużo wody. Osoby niećwiczące powinny wypijać około 1,5-2 litrów wody dziennie. Sportowcy od 2 do 3 litrów. Należy jednak pamiętać, że woda wodzie nie równa. Lepiej jest postawić na wodę mineralną niż na źródlaną. Zawartość składników mineralnych powinna wynosić przynajmniej 500 mg/l. W upalne dni warto pić wodę wysoko zmineralizowaną, o zawartości minerałów sięgającej nawet 2000 mg/l.
- Piramida żywieniowa, czyli których produktów należy spożywać najwięcej, a których się wystrzegać. Wg najnowszych badań podstawę zdrowej diety powinny stanowić warzywa i owoce, z naciskiem na te pierwsze. Następnie warto spożywać produkty zbożowe, najlepiej pełnoziarniste. Dalej pojawia się nabiał, potem mięso (tak nadużywane przez Polaków) i tłuszcze. Pozostałe produkty, czyli słodycze i fast foody są dla organizmu zupełnie bezwartościowe, nie mówiąc już o ich wysokiej kaloryczności.
- Zbilansowana dieta. Dla utrzymania prawidłowej masy ciała potrzebna jest odpowiednia proporcja składników odżywczych. Przyjmuje się, że jest to 20-30% białka, 50-65% węglowodanów i 15-25% tłuszczów.
Przykładowy jadłospis
Poniższy jadłospis można wprowadzić do naszej diety i na jego podstawie komponować podobne posiłki. W miarę upływu czasu dojdziemy do wprawy i liczenie składników odżywczych będzie przebiegało sprawnie i przyjemnie.
- Śniadanie – 2 kromeczki pieczywa razowego posmarowane cienko masłem, chudy twarożek z jogurtem naturalnym, rzodkiewką i szczypiorkiem, woda lub zielona herbata
- Przekąska – owoc, np. jabłko, pomarańcza, banan, woda, czarna herbata lub kawa (do kawy ewentualnie kosteczka gorzkiej czekolady o min. 65% kakao)
- Obiad – Pierś kurczaka lub indyka w ulubionych ziołach (bez panierki) smażona na oliwie z oliwek, bukiet warzyw, kasza gryczana, woda lub herbata
- Przekąska – garść orzechów lub jogurt naturalny z owocami, woda
- Kolacja – sałatka, np. ogórki gruntowe, papryka, pomidorki koktajlowe, kukurydza, chuda szynka i dressing na bazie winegret, woda lub herbata